(ယခင်အပတ်မှအဆက်)

(ခ) ကက်ဆယ်တက္ကသိုလ်၊ ဂျာမနီနိုင်ငံ (The University of Kassel, Germany) 

ကက်ဆယ်တက္ကသိုလ်သည် ကျွန်တော် ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၆ ခုနှစ်အထိ ဂျာမနီနိုင်ငံတွင် ပါရဂူဘွဲ့ သင်တန်းအတွက် တက်ခဲ့ရသောတက္ကသိုလ် ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ်တွင်မှ ကက်ဆယ်မြို့တွင် စတင်တည်ထောင်ခဲ့သောတက္ကသိုလ်တွင် မဟာဌာနပေါင်း (၈) ခု (Eight Faculties) နှင့် အဆင့်မြင့်ကျောင်းတစ်ကျောင်း(One School) ရှိပါသည်။

(၁) ဩဂဲနစ်စိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံများမဟာဌာန (Faculty of Organic Agricultural Science)

(၂) လူမှုရေးသိပ္ပံမဟာဌာန (Faculty of Social Sciences)

မိုက်ခရိုပလတ်စတစ်များ (Microplastics)ဆိုသည်မှာ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာများတွင် အရွယ်အစား ၅ မီလီမီတာအောက်ရှိသော ပလတ်စတစ်အမှုန်အမွှားများဖြစ်သည်။ ထိုမိုက်ခရို ပလတ်စတစ်များကြောင့် ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာရှိ ရေ နေသတ္တဝါများ၏ အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိပြီး အစာကွင်းဆက်ကိုလည်းဆိုးရွားစွာအန္တရာယ်ပေးလျက်ရှိသည်။ထို့ကြောင့်၄င်းတို့ကို “ပင်လယ်ထဲက အသံတိတ်လူသတ်သမား”ဟု တင် စားခေါ် ဝေါ်ကြသည်။

အညာဒေသ၏ အထင်ကရ အပင်များတွင် တစ်မျိုးအပါအ၀င်ဖြစ်သည့် ထနောင်းပင်၏ အင်္ဂလိပ်အမည်မှာ Acacia Soma ဟု ခေါ်ဆိုကြသကဲ့သို့ white-bark acacia ဟုလည်း ခေါ်ဆိုကြ၏။ ယင်း၏ ရုက္ခဗေဒအမည်မှာ Vachellia leucophloea ဟု ခေါ်ဆိုသကဲ့သို့  Acacia leucophloea ဟုခေါ်ဆိုကာ မျိုးရင်း     Fabaceae တွင် ပါ၀င် ၏။  ထနောင်းပင်ကို တောင်အာရှနှင့် အ‌ရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံများ အထူးအားဖြင့် အိန္ဒိယ၊ သီရိလင်္ကာ၊ မြန်မာ၊ နီပေါလ်၊ ပါကစ္စတန်၊ ထိုင်းနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့တွင် တွေ့ရှိရ၏။ 

ပိန္နဲပင်က နှစ်ရှည်ခံသီးနှံပင်အမျိုးအစားမှာ ပါဝင်ပြီး အိန္နိယနိုင်ငံ တောင်ဘက်ပိုင်းမှာ စတင်ပေါက် ရောက်ခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်လို  “Jack Fruit “ လို့ ခေါ်ကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ပိန္နဲသီးကို အိမ်မာသီးနဲ့ အိမ်ပျော့သီးဆိုပြီး နှစ်မျိုးရှိကြကာ အိမ်မာသီးကို ဓားနဲ့စိပ်လို့ရတာမို့ “ပိန္နဲသီးဓားစိပ်”လို့ ခေါ်ကြပြီး အိမ်ပျော့သီးမှာ အမွှာလေးတွေကိုနှိုက်ရတာမို့” ပိန္နဲသီးအမွှာနှိုက်” ဆိုပြီး ခေါ်ကြပါသေးတယ်။   

သီးနှံအတွက် ပိုးမွှားနှင့်ရောဂါ များပြားလာမှုနှင့်အတူ သီးနှံထုတ် လုပ်မှုနှင့် အရည်အသွေး ကျဆင်းလာရသော အဓိကအကြောင်းတရားမှာ စိုက်ပျိုးရေးနည်းလမ်းများ မမှန် ကန်ခြင်းကြောင့်မြေဆီလွှာ၏ ထုတ် လုပ်နိုင်မှုစွမ်းအား လျော့နည်းလာခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးထုတ် လုပ်မှု ရေရှည်တည်တံ့ရေးကို စဉ်း စားလျှင် အချက်အလက်ပေါင်း များစွာကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည်ဖြစ်သော်လည်း စိုက်ပျိုးသူကိုယ်တိုင် ထိန်းချုပ်နိုင်သော အဓိက အချက်အ လက်မှာ မြေဆီလွှာပင် ဖြစ်ပေသည်။ မြေဆီလွှာကောင်းမှ သီးနှံအထွက်တိုးပြီး တောင်သူလယ် သမားများ ဝင်ငွေတိုးပွားကာ လူနေမှုဘဝ မြင့်မားလာမည် ဖြစ်သည်။ မြေဆီလွှာကို ထိန်းသိမ်းနိုင်မှ သီးနှံအထွက်နှုန်းသည်လည်း

ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ ဆီထွက်သီးနှံများဖြစ်တဲ့ မြေပဲ၊ နှမ်း၊ နေကြာ၊ ပဲပုပ်၊ ဆီမုန်ညှင်း၊ ပန်းနှမ်း နှင့် ဆီအုန်းတို့ကိုအဓိက စိုက်ပျိုးလျှက်ရှိပါတယ်။ ဆီထွက်သီးနှံများဖြစ်တဲ့ မြေပဲ၊ နှမ်းနှင့် နေကြာ တို့ကို မကွေး၊ မန္တလေး၊ စစ်ကိုင်း၊ ပဲခူးနှင့် ဧရာ ဝတီတိုင်း‌ဒေသကြီး ၊ ပဲပုပ်နှင့် ပန်းနှမ်းတို့ကို ရှမ်းပြည်နယ်၊ ဆီမုန်ညှင်းကို စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးရှိ နာဂဒေသ နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်၊ ဆီအုန်းကို တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် အဓိက စိုက်ပျိုးလျှက်ရှိပါတယ်။ မြန် မာနိုင်ငံမှာ လူတစ်ဦးဟာ တစ်ရက်လျှင် ပျမ်းမျှအားဖြင့် ဆီ ၂.၂၅ ကျပ်သား စားသုံး လျက်ရှိပါတယ်။ နှစ်စဉ် စားသုံးရန်နှင့် လုပ်ငန်းသုံးအတွက် စားသုံးဆီလိုအပ်ချ