ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဗီဇပြင်ဆင်ထားသော ဆန်မျိုးစိတ်အသစ်နှစ်မျိုး အိန္ဒိယထုတ်ပြန်

အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် အရေးပါသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတစ်ရပ်အဖြစ် မေ ၄ ရက်တွင် ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဗီဇပြင်ဆင်ထားသော (genome editing) ဆန်မျိုးစိတ် အသစ် နှစ်မျိုး ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါ မျိုးစိတ်များသည် တစ်ဟက်တာလျှင် ထွက်နှုန်းကို ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြှင့်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး၊ လက်ရှိမျိုးစိတ်များနှင့် နှိုင်း ယှဉ်ပါက ရင့်မှည့်ရန် ၁၅ မှ ၂၀ ရက်ခန့် လျော့နည်းနိုင်ကြောင်း မျှော်မှန်းထားသည်။

'Kamala-DRR Dhan-100' နှင့် 'Pusa DST Rice 1' ဟု အမည်ပေးထားသည့် အဆိုပါ ဆန်မျိုးစိတ်များသည် ရေကို ပိုမိုသက်သာစွာ အသုံးပြုနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး၊ ပတ်ဝန်းကျင်သို့ ဖန်လုံအိမ် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကို လျှော့ချရာတွင်လည်း အထောက်အကူပြုမှာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု ဗဟိုစိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီး Shivraj Singh Chouhan က ပြောကြားခဲ့သည်။

လယ်သမားများထံသို့ အဆိုပါ မျိုးစိတ်များ ရောက်ရှိရန် မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်မှု၏ ပုံမှန်လုပ်ငန်းစဉ်များ (ဥပမာ- မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ အခြေခံမျိုးစေ့နှင့် အသိအမှတ်ပြုမျိုးစေ့) ပြီးမြောက်ပြီးနောက် အနည်းဆုံး ၄ နှစ်မှ ၅ နှစ်ခန့် ကြာမြင့်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

"ကျွန်တော်တို့အနေဖြင့် ဤလုပ်ငန်းစဉ်ကို မြန်ဆန်စေရန်လည်း ကြိုးစားနေပါသည်၊ သို့မှသာ လယ်သမားများသည် အထွက်နှုန်းမြင့်မားသော မျိုးစိတ်များ၏ အကျိုးကျေးဇူးကို မြန်မြန် ဆန်ဆန် ရရှိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု Chouhan က ပြောကြားခဲ့သည်။ ဗီဇပြုပြင်ထားသော (genetically-modified) သီးနှံများနှင့် ဗီဇပြင်ဆင်ထားသော (gene-edited) သီးနှံများကြား အခြေခံကျသော ကွာခြားချက်မှာ ဗီဇပြုပြင်ထားသော သီးနှံများတွင် နောက်ဆုံးထွက်ကုန် (ဥပမာ - BT ဝါဂွမ်း) တွင် နိုင်ငံခြားဗီဇများ ပါဝင်သော်လည်း၊ ဗီဇပြင်ဆင်ထားသော အပင်များတွင် နိုင်ငံခြားဗီဇများ မပါဝင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

လွန်ခဲ့သော နှစ်အနည်းငယ်က အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် SDN1 နှင့် SDN2 ဗီဇပြင်ဆင်ထားသော အပင်များကို ပတ်ဝန်းကျင်ကာကွယ်ရေးအက်ဥပဒေ (EPA) ၏ စည်းမျဉ်း ၇ မှ ၁၁ အထိမှ ကင်း လွတ်ခွင့်ပေးခဲ့ပြီး၊ ၁၉၈၉ ခုနှစ်-အန္တရာယ်ရှိသော မိုက်ခရိုအော်ဂဲနစ်ဇင်များ သို့မဟုတ် ဗီဇပြုပြင် ထားသော အော်ဂဲနစ်ဇင်များ သို့မဟုတ် ဆဲလ်များ၏ ထုတ်လုပ်မှု၊ အသုံးပြုမှု၊ တင်သွင်းမှု၊ တင်ပို့မှုနှင့် သိုလှောင်မှုဆိုင်ရာ စည်း မျဉ်းများမှ ကင်းလွတ်ခွင့်ပေးခဲ့ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ၎င်းတို့သည် ဗီဇအင်ဂျင်နီယာဆိုင်ရာ အကဲဖြတ်ရေးကော်မတီ (GEAC) ၏ စည်းမျဉ်းများ၏ လွှမ်းမိုးမှုမှ ကင်းလွတ်သွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

SDN 1၊ SDN 2 နှင့် SDN 3 တို့သည် သီးနှံများတွင် ဗီဇပြင်ဆင်ခြင်း၏ နည်းလမ်းသုံးမျိုး ဖြစ် ကြောင်းနှင့် ပြီးခဲ့သည့် တနင်္ဂနွေနေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ဆန်မျိုးစိတ်အသစ်များသည်လည်း အဆိုပါ ဗီဇပြင်ဆင်ခြင်း နည်းလမ်းများကို အသုံးပြုထားကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၃-၂၄ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း ဗဟိုအစိုးရသည် စိုက်ပျိုးရေးသီးနှံများတွင် ဗီဇပြင်ဆင်ခြင်း အတွက် ရူပီး ၅၀၀ ကုဋေခန့် ရန်ပုံငွေသတ်မှတ် ပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဗီဇပြင်ဆင်ခြင်းသည် ဗီဇပြောင်းလဲခြင်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက နယ်ပယ်သစ်တစ်ခု ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။

အဆိုပါ ဗီဇပြင်ဆင်ခြင်းနည်းပညာကို လေ့လာအသုံးချခြင်းဖြင့် မြန်မာ နိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ရန်နှင့်နိုင်ငံတကာဈေးကွက်သို့ ပိုမိုဝင်ရောက်နိုင်မည့် ဗျူဟာများချမှတ်နိုင်မည်ဖြစ်ကာ ကျေးလက်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နိုင်မည်ဖြစ် ကြောင်းသုံးသပ်တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

ကောင်းထွဋ်အောင်

The Business Standard, India releases genome-edited rice varieties to boost yields by up to 30%, May 4, 2025.