စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးပညာနှင့် နိုင်ငံတကာ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး တက္ကသိုလ်များ (အပိုင်း-၉)
(ယခင်အပတ်မှအဆက်)
(ဆ) ပတ်ဝန်းကျင်ပညာမဟာဌာန (Faculty of Environment)
ဤ မဟာဌာန ကြီးကြပ်မှုအောက်တွင်
(ဆ-၁) ပတ်ဝန်းကျင်နည်းပညာနှင့်စီမံခန့်ခွဲမှုဌာန (Depart-ment of Environmental Technology and Management)
(ဆ-၂) ပတ်ဝန်းကျင်သိပ္ပံဌာန (Department of Environmental Science) တို့တွင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူပေါင်း ၇၀၀-ကျော် ပညာသင်ကြားလျှက်ရှိပါသည်။
(ဇ) မွေးမြူကုသရေးပညာမဟာဌာန ( Faculty of Veterinary Medicine)
ဤ မဟာဌာန ကြီးကြပ်မှု အောက်တွင်
(ဇ-၁) ခန္နာဗေဒဌာန (Department of Anatomy)
(ဇ-၂) ဇီဝကမ္မဗေဒဌာန (Department of Physiology)
(ဇ-၃) အဏုဇီဝနှင့်ရောဂါပြီးပညာဌာန (Department of Microbiology and Immunology)
(ဇ-၄) ဆေးဝါးဗေဒဌာန (Department of Pharmacology)
(ဇ-၅) ရောဂါဗေဒဌာန (Department of Pathology)
(ဇ-၆) ကပ်ပါးဗေဒဌာန (Department of Parasitology)
(ဇ-၇) တိရိစ္ဆာန်ကျန်းမာရေးပညာဌာန (Department of Veterinary Public Health)
(ဇ-၈) အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန်များအတွက်လက်တွေ့ဆေးကုသမှုသိပ္ပံဌာနများ (Department of Companion Animal Clinical Sciences)
(ဇ-၉) မွေးမြူရေးသဘာဝအရင်းအမြစ်များနှင့်ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးဌာန (Department of Farm Resources and Production Medicine)
(ဇ-၁၀) ကျွဲ၊ နွားစသည့်တိရိစ္ဆာန်များနှင့် တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန်များ လက်တွေ့ဆေး ကုသမှုဌာန (Department of Large Animal and Wildlife Clinical Science) စသည်တို့တွင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူပေါင်း ဘန်ကင်းနယ်မြေတွင် ၅၀၀-ကျော်၊ ကန်ပင်ဆန်နယ်မြေတွင် ၄၀၀-ကျော် (စုစုပေါင်း ၉၀၀ ကျော် ပညာသင်ကြား လျှက်ရှိနေပါသည်။
(ဈ) မွေးမြူရေးဆိုင်နည်းပညာများ မဟာဌာန (Faculty of Veterinary Technology)
ဤ မဟာဌာန ကြီးကြပ်မှု အောက်တွင်
(ဈ-၁) မွေးမြူရေးဆိုင်ရာနည်းပညာဌာန (Department of Veterinary Technology)
(ဈ-၂) တိရိစ္ဆာန်ပြုစုရေး ဘွဲ့ကြို သင်တန်း (Bachelor of Science program in Animal Nursing)
(ဈ-၃) မွေးမြူရေးဆိုင်ရာနည်းပညာ ဘွဲ့ကြိုသင်တန်း (Bachelor of Science Program in Veterinary Technology) တို့တွင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူပေါင်း ၉၀၀-ကျော် ပညာသင်ကြားလျှက်ရှိပါသည်။
ဤဘန်ကင်းနယ်မြေ တစ်ခုတည်းတင် မဟာဌာန ၁၆ ခု ဖြင့် ကျောင်း သားပေါင်းများစွာ ပညာသင်ကြား သုတေသနပြုလျှက်ရှိပါသည်။ မဟာဌာနတစ်ခုတည်းတွင်ပင် ကျွန် တော်တို့ဆီက စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူးရေး၊ သစ်တောတက္ကသိုလ်များရှိ ကျောင်း သားများထက် အရေအတွက်များပြားလျက်ရှိနေပါသည်၊
တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးအတွက် စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေး၊ သစ် တောနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်သိပ္ပံ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဆရာ၊ ဆရာမများ၊ သုတေသနပညာရှင်များ၊ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ၊ တက္ကသိုလ်များစွာ လိုအပ်လျက်ရှိနေပါသေးသည်။
အခြားမဟာဌာနများမှာ
(ည) စီးပွားစီမံပညာ မဟာဌာန (Faculty of Business Administration)
(ဋ) လူမှုဘာသာရပ်များ မဟာဌာန (Faculty of Humanities)
(ဌ) အင်ဂျင်နီယာနည်းပညာ မဟာဌာန (Faculty of Engineering)
(ဍ) ဗိသုကာပညာ မဟာဌာန (Faculty of Architecture)
(ၒ) ပညာရေးမဟာဌာန (Faculty of Education)
(ဏ) လူမှုရေးသိပ္ပံပညာများ မဟာဌာန (Faculty of Social Sciences) တို့စုံလင်အောင်ရှိပါသည်။
ဘန်ကင်းနယ်မြေအပြင် တစ်ခြားနယ်မြေများကို ကြည့်ရအောင်ပါ၊
ကင်ပန်ဆန်နယ်မြေ (Kam-phaeng Saen Campus) ပင်မတက္ကသိုလ်ကြီးနှင့် ၈၀-ကီလိုမီတာ ဝေးပြီး ၁၉၇၉-ခုနှစ်မှ စတင်တည်ထောင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သော်လည်း ၁၂၇၂-ဟက်တာ (ဧက ၃၀၀၀) ကျော်ကျယ်ဝန်းပြီး မဟာဌာန ၆-ခုတွင် စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေး မဟာဌာန (Faculty of Agriculture) သီးသန့်နှင့် ဆန်စပါးသုတေသနဌာန (Rice Research Institute) သီးသန့်ရှိပါသည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးကျောင်း သား၊ ကျောင်းသူ ပေါင်း ၁၉၀၀-ကျော်သင်ကြားသုတေသနပြုလျက်ရှိကာ ပင်မတက္ကသိုလ်ကြီးကို အ ထောက်အကူပြုလျက်ရှိပါသည်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ်က တက္ကသိုလ် နှစ်ပတ် လည်နေ့တွင် ကျွန်တော်တို့ကို ဖိတ် ကြားပြီး ထိုနယ်မြေကိုလေ့လာခဲ့ရာ စပါးသုတေသနဌာနမှအာဟာရဓါတ်ကြွယ်ဝသော ခရမ်းရောင် စပါးမျိုးသစ် ထုတ်လုပ်နိုင်ရန်ပြင်ဆင်နေသည် ကို တွေ့ခဲ့ရပါသည်။
အင်ဂျင်နီယာ မဟာဌာန (Faculty of Engineering) အောက်တွင် စိုက် ပျိုးရေး အင်ဂျင်နီယာ (Department of Agricultural Engineering)၊ အစားအသောက်ဆိုင်ရာ အင်ဂျင်နီ ယာ (Department of Food Engineering) ဌာနများ သီးသန့်ရှိပြီး စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူ ရေးဆိုင်ရာ အင်ဂျင်နီယာ များစွာ မွေးထုတ် ပေးလျက်ရှိနေပါသည်၊ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ စုစုပေါင်း ၂၀၀၀-ကျော် သင်ကြားသုတေသနပြုလျှက်ရှိပါသည်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံတွင် ရန်ကုန်နည်းပညာတက္ကသိုလ်၌ စိုက်ပျိုးရေးအင်ဂျင်နီယာအဓိက ဘာသာရပ်ရှိခဲ့သော်လည်း အကြောင်း အမျိုးမျိုးကြောင့် ၁၉၇၂-ခုနှစ်တွင် ရပ်တံ့ခဲ့ကာ ကျွန်တော် အမျိုးသားပညာရေးကော်မရှင်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တုန်းကမှ နိုင်ငံတော် အတွက် လိုအပ်ပါသည်ဟုဆွေးနွေးကြပြီး ယခုနှစ်၂၀၂၂-၂၀၂၃ ခုနှစ်ကစ၍ မန္တလေးနည်းပညာ တက္ကသိုလ်တွင် ပထမနှစ်မှ စတင်ဖွင့်လှစ်နေပြီဟု ကြားသိရပါသည်။ အစားသောက် အင်ဂျင်နီယာပညာလည်း ရန်ကုန်နည်းပညာ တက္ကသိုလ်တွင်ဖွင့်လှစ်နေတာ တတိယနှစ်သို့ရောက်နေပြီဟုကြား သိရပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံကဲ့သို့ စိုက် ပျိုးရေးနှင့် ဆက်စပ်နေသော ဘာသာရပ်များ တက္ကသိုလ် တစ်ခုတည်းတွင် တစ်စုတစ်စည်းထဲမဟုတ်ဘဲ အကွဲကွဲ အပြားပြားပါ။ ကျွန်တော်တို့ ခြေလှမ်းများစွာဖြင့်အပြေးလိုက်ရပါဦးမည်။
ဤနယ်မြေတွင်ဘဲ အားကစားသိပ္ပံမဟာဌာန (Faculty of Sports Science)၊ ပညာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်မှုသိပ္ပံပညာမဟာဌာန (Faculty of Education and Development Sciences)၊ ဘက်စုံဗဟုသုတနှင့်ဝိဇ္ဇာပညာ (Faculty of Liberal Arts)၊ မွေးမြူကုသရေး မဟာဌာန (Faculty of Veterinary Medicines and Veterinary Technology) များစွာရှိပါသည်။
ချာလန်ပန်ကစ်နယ်မြေ (Chalermphrakiat Campus) ပင်မတက္ကသိုလ်ကြီးနှင့် ၆၅၀-ကီလိုမီတာ ဝေးပြီး ၁၉၉၆-ခုနှစ်မှ စတင်တည် ထောင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သော်လည်း ၁၁၂ ဟက်တာ ကျော်ကျယ်ဝန်းပြီး မဟာဌာန ၄-ခုတွင် စိုက်ပျိုးရေး နည်းပညာနှင့်သဘာဝ အရင်းအမြစ် မ ဟာဌာန (Faculty of Natural Resources and Agro-Industry) တွင် ကျောင်းသား/သူ ၉၀၀ ကျော် ပညာသင်ကြားလျက်ရှိပါသည်၊
ဤနယ်မြေတွင် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာမဟာဌာန (Faculty of Science and Technology)၊ ဘက်စုံ ဗဟုသုတနှင့်ဝိဇ္ဇာပညာ (Faculty of Liberal Arts and management Science)၊ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး မဟာဌာန (Faculty of Public Health) များစွာရှိပါသည်။
ဆရိုင်ရာချာနယ်မြေ (Sriracha Campus) သည် ပင်မတက္ကသိုလ်ကြီးနှင့် ၁၃၀-ကီလိုမီတာ ဝေးပြီး ၁၉၉၉-ခုနှစ်မှ စတင် တည်ထောင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သော်လည်း ၃၂-ဟက်တာ ကျော် ကျယ်ဝန်းပြီး မဟာဌာန ၅-ခုရှိရာ စီမံခန့်ခွဲမှု မဟာဌာန (Faculty of Management Science)တွင် ကျောင်သား၊ ကျောင်းသူပေါင်း ၅၀၀၀ ကျော်ဖြင့် အားကျစရာ တက်ရောက်သင်ကြားလျက်ရှိပါသည်။
အထူးသဖြင့် ပင်လယ်နားနီး၍ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏ္ဏာဝါသိပ္ပံ ပညာ မဟာဌာန (Faculty of International Maritime Studies) မှာ နံမည်ကြီးပါသည်။ ထိုင်းကျောင်း သား၊ ကျောင်းသူနှင့် နိုင်ငံတကာကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူပေါင်း ၇၀၀ ကျော် တက်ရောက်သင်ကြား သုတေသနပြုလျက်ရှိနေပါသည်။
ဆူပန်ဘူရီနယ်မြေ (Suphan Buri Campus) ကို မကြာသေးမီက ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး စီးပွားရေးစီမံခန့်ခွဲမှုပညာ - ဟော်တယ်စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် ခရီးသွားလာမှု ဖွံ့ဖြိုးရေးဆိုင်ရာ အထူးပြု ဘွဲ့သင်တန်း (Bachelor of Business Administration in Hotel and Tourism Management) စတင်ဖွင့်လှစ်လျက် ရှိပါသည်။
ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံစိုက်ပျိုးရေးကောလိပ်နှင့် စိုက်ပျိုးရေးကောလိပ်မဟာဌာန (Burma Agriculture College and Faculty of Agriculture, The University of Mandalay) ထက်နောက်ကျပြီးမှ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော ထိုင်းနိုင်ငံက ကောလိပ်ကလေးက ယခုတော့ မြန်မာ ကျောင်းသားများစွာ သွားရောက်သင်ကြား၊ သင်ယူနေရပါပြီ၊ ဤတက္ကသိုလ်မှ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ ပါရဂူဘွဲ့ကို ဒေါက်တာမောင်မောင်တာ၊ ဒေါက်တာမြင့်မြင့်မော်၊ ဒေါက် တာသိင်္ဂီမြင့်၊ ဒေါက်တာကျော်ငွေ၊ ဒေါက်တာဥမ္မာခိုင်၊ဒေါက်တာအောင် မိုးမျိုးတင့်၊ ဒေါက်တာမြသူဇာ၊ ဒေါက်တာညီညီ၊ ဒေါက်တာသီတာ၊ ဒေါက်တာထားထားနိုင်၊ ဒေါက်တာခင်မျိုးဝင်း၊ ဒေါက်တာခင်မျိုးမြင့်၊ ဒေါက်တာ ခင်သီတာဝမ်း၊ ဒေါက် တာ အေးအေးသွဲ့၊ ဒေါက်တာ ခင်မျိုးငြိမ်း၊ဒေါက်တာရာဇာဟိန်း၊ ဒေါက်တာနေနေဦး၊ ဒေါက်တာမြင့် မြတ်မိုး တို့ရရှိခဲ့ပြီး မဟာစိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံ ၁၂-ဦး၊ မွေးမြူကုသရေး ၂-ဦး၊ သစ်တော ၆-ဦး၊ ငါးလုပ်ငန်း က ၆-ဦး၊ ပညာရေးက ၂-ဦး၊ ကိုယ်ပိုင် စရိတ်ဖြင့် တက် ရောက်သူက ၈-ဦး ပညာသင်ကြား ဘွဲ့ရရှိခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိ မြန်မာ နိုင်ငံမှ ပါရဂူ/မဟာ စိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံစိုက်ပျိုးရေး ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများစွာ တက်ရောက် ပညာသင်ကြား လျက်ရှိနေပါသည်။
နောက်တစ်ခုက ထိုင်းနိုင်ငံ တက္ကသိုလ်များမှာသင်ရိုးနာရီအမှတ်ပေးစနစ် (Semester Credit Hours System) ကိုကျင့်သုံးနေသည်မှာ ကြာမြင့်လှပါပြီ။
အဆင့်မြင့် ပညာရေး သင်ကြားပေးနေသော နိုင်ငံတကာတက္က သိုလ်၊ ကောလိပ် အသီးသီးတွင် ဘွဲ့ရ၊ ကျောင်းပြီးသွားပါက ယနေ့လိုအပ်နေသော လုပ်ငန်းများ၌ အ လုပ်အကိုင် ရရှိရေး (Job Market/ Employ ability)၊၂၁-ရာစု ခေတ်သစ် နှင့်အညီ အရည်အသွေးမြင့် ပညာ ရပ်များ သင်ကြားရေး (21st Century Quality Higher Education)၊ သင်ကြားနေသောဘာသာရပ် အသီး သီး ကလည်း အကျိုးပြု ဘာသာ ရပ်များ ဖြစ်ပေါ်လာရေး (Effective and Efficient Subjects/Courses) စသည်တို့သည်ခေတ်နှင့်အညီ အရေးပါလာပါသည်။
ထိုအခါ နိုင်ငံတကာ တက္ကသိုလ် အများစုတွင် လက်တွေ့ ကျင့်သုံးနေသော သင်ရိုးနာရီ အမှတ်ပေး စနစ် (Semester Credit-Hour System) ကို လေ့လာ၍ ဤစနစ်၏ ကောင်း မွန်သော အချက်များကို အတုယူနိုင်ပါသည်။
ဤစနစ်၏ အားသာချက်များမှာ -
(က) ပြောင်းလွယ် ပြင်လွယ်မှု (Flexibility) ရှိခြင်း
ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ အနေနှင့် ကျောင်းနေစဉ် ၄-နှစ် (သို့မဟုတ်) ၅-နှစ် အတွင်း (8-10 Semesters) သူတို့၏ စိတ်ဝင်စားမှု (Their Interest) ၊ သူတို့၏ ဉာဏ် စွမ်းရည် (Their Intelligence and Abilities) စသည့်ကိစ္စများ အပေါ်မူတည်၍ ဘာသာရပ်များစွာ ရွေး ချယ်နိုင်စွမ်းရှိပါသည်၊ မိမိတို့ သင်ယူနေသည့် တက္ကသိုလ်ကမူ ဘာသာ ရပ်ပေါင်းစုံသင်ကြားနေသော (Comprehensive University) တက္ကသိုလ် တော့ ဖြစ်ရပါမည်။
(ခ) တိုးယူ၊ လျှော့ပေါ့ (Acceleration or Deceleration) နိုင်စွမ်းရှိခြင်း
ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ တစ်ဦးခြင်း အလိုက် မိမိဉာဏ်ရည် အပေါ်မူတည်၍ ဘာသာရပ်များစွာ တိုးမြင့်၊ လျှော့ပေါ့ သင်ယူနိုင်ပါသည်၊ ဉာဏ်ကောင်းပါက တက္ကသိုလ်၏ ဘာသာရပ် လိုအပ်ချက်အရ ပြည့်မီသွားလျှင် နှစ်စောပြီး ဘွဲ့ရရှိ သွားနိုင်ပါသည်။
(ဂ) ဘာသာရပ်များ သင်ယူမှု ဆက်လက်မှတ်တမ်းတင် (Transfer ability) နိုင်စွမ်းရှိခြင်း
တက္ကသိုလ် တစ်ကျောင်းမှ တစ်ကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ရာတွင် သင် ယူလေ့လာခဲ့သော ဘာသာရပ်၊ ခရက်ဒစ်သင်ရိုးနာရီများကို လက် ဆင့်ကမ်း သယ်ယူနိုင်စွမ်းရှိပါသည်၊ ဤအချက်မှာ အခု မြန်မာနိုင်ငံ ပုဂ္ဂလိ ကတက္ကသိုလ် အချို့မှ အမေရိကန်၊ အင်္ဂလန် စသည် နိုင်ငံများ၏ တက္ကသိုလ်များသို့ ပြောင်းရွေ့သင် ယူရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် မိမိသင်ယူထားပြီးသော ဘာသာရပ်များကို နိုင်ငံရပ်ခြား တက္ကသိုလ်များက အသိအမှတ်ပြု၊ လက်ခံ ပေးခြင်းဖြင့် အချိန်ကုန်၊ ငွေကုန်ကျမှုကို များစွာလျှော့ချပေးနိုင်ပါသည်။
(ဃ) မိမိ ကြိုတင် သင်ယူခဲ့မှု များကို (Recognition of Prior Learning) အသိအမှတ်ပြုပေးခြင်း
ဤစနစ်က ယခင်မိမိသင်ယူခဲ့ဘူးသောသော ဘာသာရပ်များ၊ သင်ခန်း စာများကို အသိအမှတ်ပြုပေးပါ သည်၊ ဥပမာ - အဆင့်မြင့်တတ်ကျွမ်းမှုစစ်ဆေးခြင်း (Advanced Placement Course - AP)၊ နိုင်ငံတကာဘွဲ့ကြိုဘာသာရပ်များ (Inter-national Baccalaureate Courses - IB)၊ အထက်တန်းကျောင်းတွင် ကောလိပ်အဆင့်ရှိ ဘာသာရပ်များ သင်ယူပြီးခဲ့ခြင်း (College-Level Courses taken during High School) စသည်တို့ဖြစ်ပါသည်၊
(င) ဘွဲ့ရရှိရန်လိုအပ်ချက်များ (Graduation Requirements)
ဤစနစ်က ကျောင်းသား၊ ကျောင်း သူများ အတွက် လမ်းညွန်ပေးပြီး သူကိုယ်တိုင် သင်ယူရမည့် အဓိကဘာသာ (Major Courses)၊ သာမာန်ဘာသာ (Minor Courses)၊ အထွေ ထွေ ပညာရေး (General Education)၊ စိတ်ကြိုက်ဘာသာတွဲများ (Elective Courses) ကို ဖြည့်ဆည်း ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ပါသည်။
(စ) တစ်ဦးခြင်း ရည်မှန်းထားသော ပညာရေးလမ်းကြောင်း (Individualized Learning Paths)
ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ သည် လွတ်လပ်စွာ မိမိဝါသနာပါရာ ပညာရေးလမ်းကြောင်းကို သတ် မှတ် ပြဌာန်းချက်ဘောင်အတွင်းမှ ရွေးချယ်နိုင်ခြင်းကြောင့် ဘာသာရပ်စုံလင်စွာ (Diverse Academic Disciplines)လေ့လာနိုင်ပြီး များပြား လှသော အထူးပြု ဘာသာ ခွဲများ (Interdisciplinary Areas of Study) အတွင်း စိတ်ကြိုက်ရွေးချယ်နိုင်ပါသည်။
ဥပမာ အနေနှင့် ပြောရလျှင် ၁၉၈၇-ခု ကျွန်တော် ဩစတေလျနိုင်ငံ ကွင်းစလန် တက္ကသိုလ် (The University of Queensland - UQ, Australia) တွင်မဟာစိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံ သင်တန်း တက်ရောက်နေစဉ်ကရူပဗေဒ အထူးပြု ဘာသာ (Physics Major) သင်ကြားနေသော ကျောင်းသား တစ်ဦးမှ သာမန်ဘာသာ (Minor Subject) တစ်ဘာ သာ ကို သမိုင်း ကို သွားရောက်တွဲဖက်ယူပါသည်၊ သူ့ကို မေးကြည့်ရာ ရူပဗေဒ ဘာသာ ၏ သမိုင်းကြောင်း (History of Physics) ကို သုတေသနပြုလေ့လာ လို၍ ဟုပြောပါသည်၊ ကွင်းစလန်တက္ကသိုလ်မှာ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၄၀-လောက် ကတည်းက ဤစနစ် (Semester-Credit Hours System) ကို အသုံးပြုနေပါပြီ၊ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံတက္ကသိုလ်များတွင်တော့ ယနေ့ အချိန်အထိ သိပ္ပံ နှင့် ဝိဇ္ဇာဘာသာများ တွဲဖက်ယူ၍ မရသေး ဟု ထင်ပါသည်။
ကျွန်တော်သည်ပင် စိုက်ပျိုးရေး အထူးပြု ဘာသာရပ်များအပြင် ရုက္ခဗေဒဌာနမှ အပင် ဇီဝကမ္မဗေဒ (Plant Physiology) နှင့် ဆက်စပ်သောဘာသာရပ်များ၊ စာရင်းအင်း ပညာ ရှင်များ သင်ကြားပေး သော ဇီဝဆိုင်ရာစာရင်းအင်းပညာ (Bio metrics) တို့ကို ကြီးကြပ် ဆရာနှင့်တိုင်ပင်၍ ကျွန်တော် ကြိုက်နှစ် သက်ရာ ဘာသာရပ်များကို တွဲဖက် သင်ယူခဲ့ရပါသည်။ ဆရာကြီး ဦးညွန့်ရွေကလည်း မြေဆီလွှာသိပ္ပံ ပညာ (Soil Science) အတွက် လိုအပ်သော သာမန်ဘာသာ ဘူမိဗေဒ (Geology) ကို ဘူမိဗေဒ ဌာနတွင် သွားရောက်သင်ကြားနိုင်သော အခွင့်အရေးများ အားသာချက်ရှိပါသည်၊
ယခု ၂၁-ရာစုနှစ် အတွက် လိုအပ်လျှက်ရှိနေသော အဖွဲ့လိုက်စုပေါင်း ဆောင်ရွက်နိုင်မှု စွမ်းရည် (Team-work/ Collaboration Skill)၊ အတွေးအခေါ်/ ပြဿနာ ဖြေရှင်း နိုင်မှု စွမ်းရည် (Critical Thinking/Problem Solving Skill)၊ တင်ပြနိုင်စွမ်းရည် (Presentation/Oral Communication Skill) သတင်းအချက် အလက်နှင့် နည်းပညာ စွမ်းရည် (ICT – Information and Communication Technology Skill)၊ ခေါင်းဆောင်နိုင်မှုစွမ်းရည် (Leadership Skill)၊ တီထွင်နိုင်စွမ်းရည် (Creativity/Innovation Skill)၊ ရာသက်ပန် သင်ယူနိုင်မှု (Lifelong Learning Skill)၊ သတင်း အချက်အလက် လေ့လာ ရေးပညာ (Journalism/Report Writing Skill)၊ ကိုယ်ကျင့်တရား/လူမှုဘဝ တာဝန်ယူနိုင်မှုစွမ်းရည် (Professionalism/Ethics/Social Responsibility Skill) စသည် တို့ ကို နိုင်ငံတကာတက္ကသိုလ်များ ကဲ့သို့ စိတ်ကြိုက် ဘာသာ တွဲ အဖြစ် တက္ကသိုလ်များတွင်ဤစနစ်ပုံစံ ကျင့်သုံးပေးနိုင်ပါက အနာဂါတ်ဘွဲ့ရကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ အတွေးအခေါ် ရင့်ကျက်လာပြီး ဘာသာရပ်၊ နယ်ပယ် အသီးသီးတွင် ခေါ်ဆောင်ကောင်းများ ပေါ်ထွက်လာနိုင်ပါသည်။
ဤ ကက်ဆက်ဆပ်တက္ကသိုလ်မှ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူ၊ သစ်တော တက္ကသိုလ်များအတွက် အတုယူစရာများ
(၁) ဤတက္ကသိုလ်သည် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတက္ကသိုလ် (Autonomous University) ဖြစ်ပြီး ဗဟိုမှထိန်းချုပ်သည့်စနစ် (Centralized-Control System) နည်းပါးပြီး တက္ကသိုလ်ကောင်စီက ပါမောက္ခချုပ်နှင့် သင်ကြား၊ စီမံခန့်ခွဲရေး အဖွဲ့ နေ့စဉ် ဆောင်ရွက်နေသည်များကို တစ်လတစ်ကြိမ် စိစစ်၊ ကြပ်မတ်၊ စစ်ဆေးပေးလျက်ရှိနေပါသည်၊
(၂) ဘာသာရပ်များစွာ တက္ကသိုလ် တစ်ခုထဲမှာရှိပြီး စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးဘာသာများအပြင်၊ အင်ဂျင်နီယာ၊ ပညာရေး၊ သစ်တော၊ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး၊ ကျန်းမာရေးနှင့် အား ကစားသိပ္ပံ စသည်ဖြင့် ဘာသာရပ်များစွာ ရှိပါသည်၊ ဆေးနှင့် ဆေးသိပ္ပံ ဘာသာရပ်များတော့ မရှိပါ၊ ဘာသာရပ်များစွာရှိ၍ ခရက်ဒစ်၊ သင်ရိုးနာရီ စနစ်အရ တစ်ချို့ အပို၊ သာမန် ဘာသာရပ်တစ်ချို့ (Minor/Companion Courses/ Subjects) (သို့မဟုတ်) စိတ်ဝင်စား၍ သုတေသ နကို အထောက်အကူပြု ဘာသာများ (Cognitive Subjects/Courses) ကို တွဲဖက်သင်ယူနိုင်ပါ သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် စိုက်ပျိုး၊ မွေး မြူရေး ပညာရပ်များကို သင်ကြား ပေးနေသောတက္ကသိုလ်များမှာ ကက်ဆပ်ဆတ်စ် တက္ကသိုလ် အပါအဝင် ချင်းမိုင် (Chiang Mai University)၊ ခုံခန်း (Khon Kaen University)၊မေဂျိုတက္ကသိုလ် (Maejo University) အူဘွန်တက္ကသိုလ် (Ubon Ratchathani University) စသည်ဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံး တက္ကသိုလ်ပေါင်း ၁၅ ခု မက ရှိပါသည်။
(၃) ဘန်ကင်နဲ့ကင်ပင်ဆန်နယ်မြေနှစ်ခုမှာ ဘန်ကောက်မြို့ထဲ ၈၀-ကီ လိုမီတာ လောက်ဘဲဝေးပြီး ကျောင်း သား၊ ကျောင်းသူများ အခမဲ့ လွန်း ပြန် ဘတ်စကားများ (Shuttle Buses) ပြေးဆွဲပေးနေ၍ သုတေသ န၊ သင်ကြားရေးကိစ္စများကို နေ့ချင်းပြန် သွားရောက်၊ သင်ယူ သုတေသနပြုနိုင်ပါသည် (ကွင်းစလန် တက္က သိုလ်၊ စိန့်လူးရှား နယ်မြေနှင့် ဂက်တန်နယ်မြေတို့ အပြန်အလှန်သွား ရောက်နိုင်သလိုဖြစ်ပါသည်၊ ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးသုတေသနဌာနမှ ဒေါက်တာဥမ္မာမြင့် သည် စိန့်လူးရှား (St. Lucia- Main Campus) တွင်နေပြီး ဂက်တန် (Gatton Campus) တွင် နေ့စဉ် သုတေသနပြုလုပ်ကာ ပါရဂူဘွဲ့ ယူခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
ဂျာမဏီနိုင်ငံတွင်လည်း ကက်ဆယ် (Kassel) နှင့် ဂူတန်ဂန် မြို့ (Goettingen) တို့ တစ်နာရီ တစ်ကြိမ် လွန်းပြန်ရထားထွက် ပေးနေ ရာ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသား လက် မှတ်နှင့် တက္ကသိုလ် ၂-ခု မီးရထား အပြန်အလှန်အလကားစီးရင်း လွယ် ကူစွာ သင်ကြား၊ သင်ယူ၊ သုတေသန ပြုလျှက်ရှိနေပါသည်။ အထူးသဖြင့် စာကြည့်တိုက်များကို ကောင်းစွာ အသုံးချနိုင်ပါသည်။ နောင်တစ်ချိန်တွင် ဤစနစ်ကဲ့သို့ ရေဆင်းတက္က သိုလ်များနှင့် ပျဉ်းမနားစိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံ (နောင်တစ်ချိန် စိုက်ပျိုးရေး ကောလိပ်)၊ နေပြည်တော်ရှိတက္က သိုလ်များ မှ သင်ကြား ပေးလျက်ရှိသော ဘာသာရပ်ပေါင်းစုံကို အပြန်အလှန် သင်ကြား၊ သင်ယူ၊ သုတေသန ပြုနိုင်ပါလိမ့်မည်၊ စိတ်ကူးယဉ် ကြည့်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။
(ဩစတေလျှနိုင်ငံ ကွင်းစလန်တက္က သိုလ် (UQ – The University of Queensland) နှင့် ၁၈၉၇-ခုနှစ်ကတဲကဖွင့်လှစ်ခဲ့သော စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ပတ်သက်သော ဂတ်တန်စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေး သိပ္ပံ/ကောလိပ် နှစ်ပေါင်း-၁၂၇ နှစ် အကြာ သမိုင်းဝင် ကျောင်းကြီး (Gatton Agricultural College) သည် နိုင်ငံ၏ လိုအပ်ချက်အရ ပေါင်းစည်းသွားခဲ့ရပါသည်)။
ကျွန်တော်တို့ ခြေလှမ်းပေါင်းများစွာ အပြေးလိုက်ရပါဦးမည်။ စိတ် ဓာတ်ကျစရာမလိုပါ။ နောင်တစ်ချိန် ဟို အရင် ၁၉၆၂-ခုနှစ်မတိုင်မီ ထိုင်း၊ မလေးရှားမှ ကျောင်းသားများ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ လာရောက်သင်ကြားခဲ့ရသလို ပြန်ဖြစ်အောင် ကျွန် တော်တို့ ကြိုးစားရပါမည်။ တစ်ဦးတစ်ယောက်အားနှင့်ယူသော်မရ၊ စုပေါင်းအားနှင့် ယူပါက မလွဲမသွေရောက်ရှိလာပါမည်။
ဒေါက်တာမျိုးကြွယ်