မြေဆီလွှာစစ်ဆေးဖို့ မြေနမူနာ စနစ်တကျကောက်ယူစို့

မတို့လူသားများတွင် ကျန်းမာစွာနေနိုင်ဖို့အတွက် ပမာဏ ခပ်များများ စားရန်လိုအပ်သည့် အစားအစာများရှိသကဲ့သို့ ပမာဏအနည်းငယ်သာ စားရန်လိုအပ်သည့် အစားအစာများလည်း ရှိပါသည်။ ဉပမာအားဖြင့် ထမင်း၊ အသီးအနှံနှင့် ဟင်းသီးဟင်း ရွက်များအား အများအပြားစားရန် လိုအပ်သော်လည်း သကြား၊ အဆီနှင့်နို့ထွက်ပစ္စည်းများအား ပမာဏအနည်းငယ်သာစားပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထိုနည်းတူစွာပင် ကျွန်မတို့ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးနေသည့်မြေဆီ လွှာသည်လည်းသက်ရှိများဖြင့် သက်ဝင်လှုပ်ရှားနေသည့် ကြားခံကြီးဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ သီးနှံပင်များကြီးထွားဖို့ အပင် အာဟာရများ အထောက်အပံ့ပေးရာ အလွှာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

ထို့ကြောင့် တောင်သူများအနေ ဖြင့် အပင်အာဟာရဓာတ်ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို သေသေချာချာသိဖို့လိုအပ်ပါသည်။အပင်အာဟာရဓါတ် ဆိုသည်မှာ သီးနှံပင်များကြီးထွားရန် အစားအစာအဖြစ်လိုအပ်သည့် မြေဆီလွှာအတွင်းရှိ သေးငယ်သော အမှုန်များဖြစ်ပါသည်။ အချို့အာဟာရဓာတ်များကို အပင်များမှ ပမာဏအများအပြားလိုအပ်သော်လည်း အချို့အာဟာရဓာတ်များကို အနည်းငယ်သာလိုအပ်ပါသည်။ အပင်များရှင်သန်ကြီးထွားရန် ပမာဏအများအပြား လိုအပ်သော အပင်အာဟာရများမှာ နိုက်ထရိုဂျင်၊ ဖော့စဖောရပ်နှင့် ပိုတက်စီယမ်တို့ဖြစ်ပြီး၊ အနည်း ငယ်လိုသောအာဟာရဓာတ်များမှာ ဘိုရွန်၊ ဇင့် စသည်တို့ဖြစ်ပါသည်။

လူသားများတွင် အစားပျက် အအိပ်ပျက်များလာသဖြင့် အလွယ်တကူ ဖျားနာသည့်အခါ နားလည်တတ် ကျွမ်းသည့်ဆရာဝန်ထံပြသ၍ ဆရာ ဝန်၏ ဆေးညွှန်းချက်အတိုင်း မှန် ကန်သောဆေး၊နှုန်းထားနှင့် သောက်ရမည့်အကြိမ်ရေတို့ဖြင့်စနစ်တကျ ကုသပါက ပြန်လည်
ကျန်းမာလာနိုင်ပါသည်။

ထိုနည်းတူစွာပင် စိုက်ပျိုးသီးနှံများတွင် လုံလောက်သောအာဟာရဓါတ်မရရှိပါက အပင်ကျန်းမာသန် စွမ်းမှုလျောနည်းလာပြီး အပင်သီးပွင့်တင်မှုနှင့် အထွက်ကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မှန်ကန်သော အပင်အာဟာရဓာတ်၊ ပမာဏနှင့် ထည့်သွင်းရမည့်အကြိမ်ပြည့်မီရေး သည် တောင်သူဝင်ငွေတိုးရေးနှင့် အထွက်တိုးရေးတို့တွင် အဓိကကျပါသည်။ ယခုလက်ရှိ တောင်သူအများစု အသုံးပြုနေသည့် အပင်အာဟာရဓာတ်များမှာ ယူရီးယားဓာတ်မြေဩဇာ (ပုလဲ) များဖြစ်ပြီး အပင်များမှ နိုက်ထရိုဂျင်တစ်မျိုးကိုသာ ရရှိနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် “အနာနဲ့ဆေးတည့်အောင်ပေး ပျောက်ရေးမခက်ပြီ”ဆိုသည့်အတိုင်း တောင်သူများ၏ စိုက်ပျိုးမြေဆီလွှာများတွင် လိုအပ်သည့် အာဟာရဓာတ်၊ ထည့်သွင်းရန်လိုအပ်သည့်ပမာဏနှင့် မြေဆီလွှာဆိုင် ရာပြဿနာ များကိုသိရှိပြီး အဖြေရှာနိုင်ရန်အတွက် မြေဆီလွှာအခြေအ နေအား ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးရန် လိုအပ်လာပါသည်။ ထိုသို့စစ်ဆေးရန်အတွက် စိုက်ပျိုးမြေဆီလွှာအား ကိုယ်စားပြုနိုင်သည့် ဓာတ်ခွဲ စစ်ဆေးရန် မြေနမူနာ လိုအပ်ပါမည်။

ထို့ကြောင့် တောင်သူများအနေ ဖြင့် မိမိတို့စိုက်ပျိုးမြေများ၏ အခြေအ နေကို သိရှိနိုင်ရန် အတွက် မြေနမူနာကောက်ယူရန်လိုအပ်ပါသည်။ မြေနမူနာကောက်ယူရာတွင် ပေါက် ပြား၊ ဂေါ်ပြားတို့ဖြင့် မြေကိုတူးဆွဲ၍ ပလတ်စတစ်ပုံးထဲသို့ထည့်မွှေ၍ ကိုယ်စားပြုနမူနာအားပလတ်စ တစ်အိတ်ကိုလုံအောင်ပိတ်ပြီး ကောက်ယူသည့်မြေနမူနာနှင့် ပတ်သက်သည့် အချက်အလက်များအား အိတ်ပေါ်တွင်ရေး၍ ဓါတ်ခွဲခန်းသို့ ပေးပို့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

မြေနမူနာကောက်ယူသည့်အချိန်မှာ နှစ်ချင်းသီးနှံများအတွက် သီးနှံမစိုက်ပျိုးမီတွင် ကောက်ယူသင့်ပါ သည်။ နှစ်ရှည်သီးနှံများတွင် ပထမသီးနှံခူးဆွတ်အပြီး ဒုတိယသီးနှံအတွက် သွင်းအားစုမြေဩဇာများ မထည့်မီ မြေနမူနာ ကောက်ယူသင့်ပါသည်။ စိုက်ပျိုးသည့် သီးနှံ အလိုက် မြေနမူနာစစ်ဆေးလိုပါက မြေနမူနာကောက်ယူရာတွင် သီးနှံအလိုက်သီးခြားစီ ကောက်ယူရန် လိုအပ်ပြီး သီးနှံမစိုက်သည့် အခြား နေရာများမှလည်း ကောက်ယူရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကောက်ယူသည့်နေရာသည် မြေသားအနိမ့်အမြင့်မတူပါက မြေသားအနိမ့်အမြင့် (ကုန်း စောင်း၊ ချိုင့်၊ တောင်ကုန်း၊ မြေညီ/မြေပြန့်) စသည့်ဖြင့် ဧရိယာခွဲ၍ ကောက်ယူသင့်ပါသည်။ ကျဘမ်း မြေနမူနာကောက်ယူရာတွင် မြေတစ်ဧကအတွက် နမူနာ ၁၀ မှ ၂၀ နေရာကောက်ယူသင့်ပြီး မြေမျက်နှာသွင်ပြင်အနိမ့်အမြင့်နှင့် စိုက်ပျိုးသည့်သီးနှံအမျိုးမျိုးအပေါ်မူတည်၍ပုံစံအမျိုမျိုးကောက် ယူနိုင်ပါသည်။

ကွင်းအားထောင့်ဖြတ်မျဉ်း ၂ ခု သတ်မှတ်၍ ပထမထောင့်ဖြတ်မျဉ်းအတိုင်း မြေနမူနာ ၅ နေရာနှင့် ဒုတိယမျဉ်းအတိုင်း မြေနမူနာ  ၅ နေရာယူသည့် X – shape မြေနမူနာကောက်ယူခြင်း၊ strip – sampling နည်းဖြင့်ကောက်ယူခြင်း၊ W ပုံသဏ္ဌာန် အလိုက်ကောက်ယူခြင်းနှင့် Zig-zag ပုံသဏ္ဌာန်အတိုင်းမြေနမူနာ ကောက်ယူခြင်းတို့ဖြစ်ပါသည်။

ကောက်ယူမည့်မြေသားအနက်သည် စိုက်ပျိုးသည့် သီးနှံအမျိုးအစားနှင့် စစ်ဆေးမည့် ရည်ရွယ်ချက်အပေါ်မူတည်ပါသည်။ ဉပမာအားဖြင့် နှစ်ရှည်သီးနှံများအတွက် မြေနမူနာ ကောက်ယူရာတွင် မြေသားအနက် ၁ ပေ မှ ၁ ပေ ခွဲ အနက်အထိ ရယူရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဘေးအန္တရာယ်ရှိသော သတ္တုများ (Heavy Metals) များအား စစ်ဆေးရန်အတွက် မြေသားအနက် ၁ ပေ မှ ၁ ပေခွဲအနက်မှ မြေနမူနာကောက်ယူရန် လိုအပ်ပါသည်။ နှစ်ချင်းသီးနှံများ (စပါး၊ ပဲ၊ ပြောင်း၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်) အတွက်မြေနမူနာယူရာတွင် ထည်တစ်လွှာအနက် မြေသား ၆ လက်မမှ ကောက်ယူသင့်ပါသည်။

မြေနမူနာယူရာတွင် အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ V ပုံသဏ္ဌာန်တူးယူ၍ ဂေါ်ပြားတစ်ပြားစာ တူးယူရရှိသောမြေမှ ဘေးအစွန်းသားများကိုဖယ်၍ အလယ်သားများအား မြေနမူနာရယူရမည် ဖြစ်ပါသည်။ မြေနမူနာကောက်ယူရာတွင် အပေါ်ယံမြေတွင်ရှိနေတတ်သည့် အမှိုက်၊ ခဲ၊ 
ပလတ်စတစ်တို့အား ဖယ်ရှားရပါမည်။

မြေနမူနာကောက်ယူရာတွင် ရေသွင်း၊ ရေထုတ် မြောင်းနားနီးသည့်နေရာ၊ ကားလမ်း၊ လူသွားလမ်း၊ တောင်ပို့နေရာများ၊ မြေဆွေးပုံသောနေရာများနှင့် လူနေအိမ်များအနီးမှ မယူရပါ။ နှစ်ရှည်သီးနှံများတွင် သီးနှံသက်တမ်းအလိုက် အပင်အရိပ်ကျသောနေရာများအားရှောင်၍ မြေနမူနာယူရပါမည်။ မြေနမူနာယူမည့်စိုက်ခင်းသည် ထယ်ထိုးထားပါက ထယ်စာပုံနေသည့် ဘောင်အပေါ်မှမြေနမူနာမယူဘဲ အဆိုပါဘောင် ၏ တစ်ဝက်မှ အောက်ကိုထိုး၍ မြေနမူနာ ယူရပါမည်။

ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးမည့် မြေဆီလွှာဓာတ်ခွဲခန်းသို့ မြေ   နမူနာပေးပို့ရာတွင် မြေနမူနာနှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းအချက်အလက်များ (ဉပမာ-မြေနမူနာကောက် ယူသည့် ရက်စွဲ၊ နေရာ၊ စိုက်ပျိုးထားသည့်သီးနှံ၊ ကွင်းအမှတ်၊ ဦးပိုင်၊ မြေသားအနက်၊ ယခင်စိုက်ပျိုးရာသီတွင် အသုံးပြုခဲ့သည့် မြေဆွေး၊ ဓာတ်မြေဩဇာ) စသည်တို့အား ရေးသားဖော်ပြ၍ ယခုစစ်ဆေးလိုသည့် မြေဆီလွှာအခြေအနေနှင့် အာဟာရဓာတ်များကို ရေးသားဖော်ပြရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ပါသည်။

ထို့ကြောင့် တောင်သူများအနေဖြင့် မိမိတို့စိုက်ပျိုးမြေများ၏ အခြေအနေကို သိရှိနိုင်ရန် အတွက် မြေနမူနာကောက်ယူစစ်ဆေးရန်လိုအပ်ပြီး မြေနမူနာကောက် ယူသည့် အချိန်အားဖြင့် နှစ်ချင်းသီးနှံများအတွက် သီးနှံမစိုက်ပျိုးမီတွင် ကောက်ယူသင့်ပါသည်။ နှစ်ရှည်သီးနှံများတွင် ပထမသီးနှံခူးဆွတ်အပြီး ဒုတိယသီးနှံအတွက် သွင်းအားစုမြေဩဇာများမထည့်မီ မြေနမူနာ ကောက် ယူသင့်ပါသည်။

ဓာတ်ခွဲအဖြေအရ တောင်သူများ၏ စိုက်ခင်းမြေဆီလွှာ အခြေအနေများအား သိရှိနိုင်ပြီး ဖြေရှင်းနိုင်မည့်နည်းလမ်းများနှင့်မှန်ကန်သည့်သွင်းအားစု ဓာတ်မြေဩ ဇာများ နှင့် သဘာဝမြေဩဇာများကို အသုံးပြုကာ သီးနှံအထွက်တိုးစေခြင်းဖြင့် တောင်သူများ ဝင်ငွေတိုး၍ ပျော်ရွှင်သောမိသားစုဘဝကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသားဖော်ပြအပ် ပါသည်။

မြင့်မြင့်ထွန်း၊မြေအသုံးချရေးဌာနခွဲ